नवी दिल्ली : चार दिवस चाललेल्या इंडिया स्किल्स राष्ट्रीय स्पर्धा २०२४ चा रविवारी यशोभूमी, द्वारका येथे मोठ्या उत्साहात समारोप झाला. १५ ते १९ मे या कालावधीत आयोजित या कार्यक्रमात देशभरातील तेजस्वी तरुण मनांना स्पर्धा करण्यासाठी आणि पारंपारिक आणि नवीन युगातील कौशल्यांच्या विस्तृत श्रेणीमध्ये त्यांचे प्राविण्य प्रदर्शित करण्यासाठी एकत्र आणले. ५२ कौशल्यांमधील एकूण ५८ उमेदवार आता सप्टेंबर २०२४ मध्ये फ्रान्समधील लियोन येथे होणाऱ्या वर्ल्ड स्किल्समध्ये भारताचे प्रतिनिधित्व करण्यासाठी प्रशिक्षण देतील.
उत्कृष्टतेसाठी १७ सुवर्ण, १३ रौप्य, ९ कांस्य आणि १२ पदकांसह ओडिशात सर्वाधिक विजेते आहेत, त्यानंतर कर्नाटक (१३ सुवर्ण, १२ रौप्य, ३ कांस्य आणि १९ उत्कृष्टतेसाठी), तामिळनाडू (६ सुवर्ण, ८ रौप्य) , ९ कांस्य, आणि १७ उत्कृष्टतेसाठी पदक), महाराष्ट्र (३ सुवर्ण, ५ रौप्य, ६ कांस्य, आणि १४ उत्कृष्टतेसाठी पदक), उत्तर प्रदेश (३ सुवर्ण, ३ रौप्य, ६ कांस्य, आणि उत्कृष्टतेसाठी १६ पदक), दिल्ली ( ५ सुवर्ण, ३ रौप्य, २ कांस्य आणि उत्कृष्टतेसाठी १० पदके), राजस्थान (२ सुवर्ण, ५ रौप्य, ३ कांस्य, आणि ९ उत्कृष्टतेसाठी पदक), हरियाणा (२ सुवर्ण, ३ रौप्य, ३ कांस्य आणि १३ उत्कृष्टतेसाठी पदक) ), मध्य प्रदेश (१ सुवर्ण, २ रौप्य, ४ कांस्य, आणि ११ उत्कृष्टतेसाठी पदक), आणि बिहार (३ सुवर्ण, १ रौप्य, ३ कांस्य, आणि ६ उत्कृष्टतेसाठी पदक) देण्यात आले.
समारोप समारंभाला कौशल्य विकास आणि उद्योजकता मंत्रालयाचे सचिव श्री अतुल कुमार तिवारी यांनी मार्गदर्शन केले. पद्मश्री श्री रमेश सिप्पी, भारतीय चित्रपट निर्माते आणि अध्यक्ष, मीडिया आणि मनोरंजन क्षेत्र कौशल्य परिषद; डॉ. निर्मलजीत सिंग कलसी, अध्यक्ष, नॅशनल कौन्सिल फॉर व्होकेशनल एज्युकेशन अँड ट्रेनिंग (एनसीव्हीईटी); श्री वेदमणि तिवारी, सीईओ, एनएसडीसी आणि एमडी, एनएसडीसी इंटरनॅशनल, आणि श्री अपारशक्ती खुराना; प्रसिद्ध भारतीय अभिनेते, लेखक, गायक, आर.जे उपस्थित होते.
३० पेक्षा अधिक राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेशांतील एकूण ९०० पेक्षा अधिक उमेदवारांनी वॉल आणि फ्लोअर टाइलिंग, ब्रिकलेइंग, सुतारकाम, फॅशन टेक्नॉलॉजी, ३डी डिजिटल गेम आर्ट, क्लाउड कॉम्प्युटिंग, मोबाइल ॲप्लिकेशन्स डेव्हलपमेंट, ऑटोनॉमस मोबाइल रोबोटिक्स, आरोग्य आणि सामाजिक काळजी, प्रोस्थेटिक आणि मेकअप यासह ६१ कौशल्यांमध्ये भाग घेतला. ४०० हून अधिक उद्योग तज्ञांनी देखील या कार्यक्रमात भाग घेतला. मागील वर्ल्डस्किलच्या विजेत्यांनी देखील स्पर्धकांना व्यापारातील बारकावे समजून घेण्यासाठी मार्गदर्शन केले.
याप्रसंगी बोलताना एमएसडीईचे सचिव अतुल कुमार तिवारी म्हणाले, “आज आम्ही इंडियास्किल २०२४ ची सांगता करत असताना, मला एमएसडीई आणि एनएसडीसीद्वारे अनुभवलेल्या, मोठ्या प्रमाणात पाठिंबा आणि मार्गदर्शन केलेल्या आनंददायी प्रवासाची आठवण झाली. मी म्हणायलाच पाहिजे की, स्पर्धेची रचना आणि अंमलबजावणी केवळ बारकाईनेच नव्हती तर सहभागी, मार्गदर्शक, उद्योग व्यावसायिक आणि सार्वजनिक सारख्यांनी त्यांचे मनापासून कौतुक केले. २,५०,००० पेक्षा जास्त अर्ज, व्यापारांची विस्तारित श्रेणी आणि महिलांच्या सहभागामध्ये लक्षणीय वाढ यामुळे इंडियास्किल्स २०२४ चे प्रमाण अभूतपूर्व आहे. काल, जेव्हा मी तरुण सहभागींना भेटलो, ज्यांपैकी बरेच जण वेगवेगळ्या पार्श्वभूमीतून आलेले आहेत, तेव्हा त्यांचे कौशल्य, उत्साह आणि पारंपारिक आणि नवीन-युग या दोन्ही श्रेणींमध्ये तपशीलांकडे लक्ष देऊन मी प्रभावित झालो. एमएसडीई आणि एनएसडीसीमधील आमच्या सहकाऱ्यांच्या अशा नेत्रदीपक कार्यक्रमाचे आयोजन आणि जागतिक स्तरावर भारताचे प्रतिनिधित्व करण्यासाठी सर्वोत्कृष्ट प्रतिभा निवडण्याच्या प्रयत्नांची मी प्रशंसा करतो.”
संपूर्ण स्पर्धेदरम्यान, ज्युरी सदस्य आणि उद्योग तज्ञांद्वारे सहभागींचे कठोरपणे मूल्यांकन केले गेले, ज्यांनी त्यांची तांत्रिक कौशल्ये, सर्जनशीलता आणि समस्या सोडवण्याच्या क्षमतेचे बारकाईने मूल्यांकन केले. कठोर प्रक्रियेने हे सुनिश्चित केले की प्रत्येक श्रेणीमध्ये केवळ सर्वात योग्य स्पर्धक विजयी झाले आहेत, जे व्यावसायिक शिक्षण आणि प्रशिक्षणात उत्कृष्टतेला प्रोत्साहन देण्यासाठी इंडियास्किल्सने कायम ठेवलेल्या उच्च मानकांचे प्रतिबिंबित करते. इंडियास्किल २०२४ मध्ये लॉजिस्टिक आणि फ्रेट फॉरवर्डिंग, वेब टेक्नॉलॉजीज, व्हिज्युअल मर्चेंडाइझिंग, इलेक्ट्रिकल इंस्टॉलेशन्स, इंडस्ट्रियल डिझाईन टेक्नॉलॉजी आणि रिन्युएबल एनर्जी यांसारख्या व्यापारांमध्ये १७०पेक्षा अधिक महिलांचा सहभाग देखील पाहायला मिळाला.
एनसीव्हीईटीचे अध्यक्ष डॉ. निर्मलजीत सिंग कलसी म्हणाले की, या प्रतिष्ठेच्या टप्प्यावर स्पर्धा करण्यासाठी सहभागींनी जिल्हा, राज्य आणि पूर्व राष्ट्रीय स्तरावर उत्कृष्ट कामगिरी केली आहे. पुढील वर्षी आणखी महिलांच्या सहभागासाठी तो उत्सुक आहे. त्यांनी कौशल्य श्रेय आणि प्रमाणन सादर करण्याविषयी देखील सांगितले, ज्यामध्ये ६१ कौशल्ये समाविष्ट आहेत, ज्यात भारतासाठी ९ अद्वितीय आहेत – एक उपक्रम जो केवळ सहभागींच्या कठोर परिश्रमांना ओळखत नाही तर त्यांना भविष्यातील यशासाठी तयार करतो.
इंडियास्किल २०२४ च्या सर्व विजेत्यांचे मनःपूर्वक कृतज्ञता व्यक्त करताना, श्री वेदमणि तिवारी, सीईओ, एनएसडीसी आणि एमडी, एनएसडीसी इंटरनॅशनल म्हणाले की, सर्व सहभागींनी अपवादात्मक कौशल्य, समर्पण आणि स्पर्धात्मकता दाखवली. ते म्हणाले की, स्पर्धक देशाच्या कानाकोपऱ्यातून आले आहेत आणि स्किल इंडिया मिशनच्या विशाल प्रतिनिधित्वाचा हा पुरावा आहे. त्यांनी असेही जोडले की ही स्पर्धा निःसंशयपणे इतर तरुण भारतीयांना व्यावसायिक प्रशिक्षण घेण्यासाठी, उत्कृष्टता प्राप्त करण्यासाठी आणि आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठांमध्ये त्यांच्या रोजगाराच्या संधी वाढवण्यासाठी प्रेरणा देईल.
४७ कौशल्य स्पर्धा ऑनसाइट आयोजित केल्या गेल्या होत्या, तर उपलब्ध सर्वोत्तम पायाभूत सुविधा लक्षात घेऊन १४ स्पर्धा कर्नाटक, हरियाणा, उत्तर प्रदेश आणि गुजरातमध्ये आयोजित करण्यात आल्या होत्या. सहभागींनी ड्रोन-फिल्मिंग मेकिंग, टेक्सटाईल-विव्हिंग, लेदर-शूमेकिंग आणि प्रोस्थेटिक्स-मेकअप यासारख्या ९ प्रदर्शन कौशल्यांमध्ये देखील भाग घेतला. तामिळनाडूमध्ये ८६ उमेदवारांसह सर्वाधिक सहभाग नोंदवला गेला, त्यानंतर ओडिशा (६४), कर्नाटक (६१), पंजाब (५३) आणि हरियाणा (४७) मध्ये सहभागी झाले. उत्साहवर्धक स्पर्धांसोबतच, इंडीयास्किल २०२४ ने उमेदवारांना नेटवर्किंग आणि व्यावसायिक विकासाच्या संधी देखील दिल्या.
या वर्षी सहभागींना नॅशनल क्रेडिट फ्रेमवर्कमध्ये क्रेडिट मिळवण्याची संधी देखील होती. वर्ल्ड स्किल्स आणि इंडिया स्किल्स या दोन्ही स्पर्धांमध्ये दाखवलेली सर्व कौशल्ये नॅशनल स्किल्स क्वालिफिकेशन फ्रेमवर्क (एनएसक्यूएफ) सह काळजीपूर्वक संरेखित केली जातात, सहभागींना त्यांच्या शिकण्याच्या परिणामांचे श्रेय देण्यासाठी आणि त्यांच्या निवडलेल्या क्षेत्रात भरभराटीचे करिअर घडविण्यास सक्षम करते. तसेच प्रथमच इंडियास्किलने क्यूरेन्सिया नावाची स्पर्धा माहिती प्रणाली समाविष्ट केली आहे.
या वर्षी, इंडियास्किल्सला टोयोटा किर्लोस्कर, ऑटोडेस्क, जेके सिमेंट, मारुती सुझुकी, लिंकन इलेक्ट्रिक, एनएएमटेक, वेगा, लोरेल, श्नाइडर इलेक्ट्रिक, फेस्टो इंडिया, आर्टेमिस, मेदांता आणि सिग्निया हेल्थकेअर सारख्या ४०० हून अधिक उद्योग आणि शैक्षणिक भागीदारांनी पाठिंबा दिला होता.
